Στη Λέσβο έχουν μέχρι σήμερα καταγραφεί 333 είδη πουλιών από τα 455 της Ελλάδας. Θεωρείται από τα καλύτερα μέρη στη Μεσόγειο για να παρατηρήσει κανείς πουλιά και αποτελεί, ήδη από τη δεκαετία του 1990, διάσημο προορισμό παρατηρητών από όλη την Ευρώπη.
Το πλήθος των ειδών πουλιών στη Λέσβο οφείλεται στη γεωγραφική της θέση, που συμβάλει στο να εμφανίζονται εδώ πουλιά καθώς μεταναστεύουν την άνοιξη και το φθινόπωρο αλλά και είδη που παρουσιάζουν μεσογειακή ή ασιατική εξάπλωση (λ.χ. είδη που εξαπλώνονται δυτικά μέχρι τη Μικρά Ασία). Η δεύτερη ευνοϊκή συνθήκη είναι τα διαφορετικά ενδιαιτήματα: υγρότοποι, πευκοδάσος, ελαιώνες, φρύγανα, βραχώδεις σχηματισμοί, νησίδες κ.ά. συνθήκη λειτουργεί ενισχύεται και από το μεγάλο μέγεθος του νησιού.
Δύο είναι τα πολύ ιδιαίτερα είδη πουλιών που μπορεί κανείς να παρατηρήσει στη Λέσβο. Πρώτο ο Πευκοτσοπανάκος (Sitta krueperi, στα αγγλικά: Kruper's Nuthatch) που ο πληθυσμός του στην Ευρώπη εντοπίζεται μόνο στη Λέσβο και επίσης μόνο σε δάση στην Τουρκία και τη Γεωργία. Το δεύτερο πολύ ιδιαίτερο είδος πουλιού είναι τo Παγκόσμια Σχεδόν Απειλούμενο Σμυρνοτσίχλονο (Emberiza cineracea, στα αγγλικά: Cinereous Bunting) που εμφανίζεται στη Δυτική Λέσβο και στη Βόρεια Χίο και πολύ μικρό πληθυσμό στη Σκύρο. Εκτός της χώρας μας εμφανίζεται μόνο σε κάποιες περιοχές στην Τουρκία και λιγότερο στο Ιράκ και Ιράν.
Εκτός αυτών, είναι πολλά τα είδη που μπορεί να παρατηρηθούν εδώ και όχι πολύ δυτικότερα ή βορειότερα στην Ευρώπη, όπως ενδεικτικά τα: Φρυγανοτσίχλονο (Emberiza caesia), Παρδαλοκεφαλάς (Lanius nubicus), Αιγαιοτσιροβάκος (Sylvia rueppellii), Κλείδωνας (Parus lugubris), Ασπροκωλίνα (Oenanthe hispanica), Αμμοπετροκλής (Oenanthe isabellina), Βραχοτσοπανάκος (Sitta neumayer), Αετογερακίνα (Buteo rufinus), Αγκαθοκαλημάνα (Vanellus spinosus) κ.ά. Επίσης κάποια μεταναστευτικά είδη που κινούνται ανατολικά στην Ευρώπη (κατά τη μετακίνησή τους από και προς το νότο), όπως ενδεικτικά: Βαλτότρυγγας (Tringa stagnatilis), Ρωσότρυγγας (Xenus cinereous), Μαυροκιρκίνεζο (Falco vespertinus), κ.ά.
Ο κύριος όγκος των ορνιθοπαρατηρητών (με την τοπική ονομασία «πουλάκηδες») φτάνει στο νησί την άνοιξη και σε μικρότερη κλίμακα ξανά το φθινόπωρο, οπότε και σημειώνονται οι δύο μεταναστευτικές μετακινήσεις των πουλιών της Ευρώπης από και προς την Αφρική. Οι επισκέπτες αυτοί, προσπαθούν κατά την παραμονή τους να εντοπίσουν ή/και φωτογραφήσουν όσο το δυνατόν περισσότερα διαφορετικά είδη πουλιών με τα κιάλια και τα τηλεσκόπιά τους.
Σε επόμενη ενότητα βρείτε τα είδη των πουλιών της Λέσβου κατηγοριοποιημένα σε: οικογένειες- ομάδες, το αν είναι απειλούμενα ή όχι (σύμφωνα με το Κόκκινο Βιβλίο των Απειλούμενων Ζώων της Ελλάδας), και το πότε εμφανίζονται στο νησί, με σκοπό την εύκολη παρουσίασή τους.
Αναλυτικά για κάθε είδος δίνονται επιπρόσθετα πληροφορίες για το που μπορούμε να τα συναντήσουμε και άλλα ενδιαφέροντα στοιχεία της βιολογίας/οικολογίας τους.
Ελένη Γαληνού- Δρ. Περιβαλλοντολόγος
Δείτε αναλυτικά τα είδη που εμπλουτίζονται συνεχώς!
